De energiebesparingsplicht
De energiebesparingsplicht verplicht bedrijven en instellingen om alle energiebesparende maatregelen – met een terugverdientijd van 5 jaar of minder – uit te voeren. In 2027 is de overheid voornemens dit uit te breiden tot alle energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van 7 jaar of minder.
De energiebesparingsplicht geldt voor locaties met een relevante milieubelastende activiteit én met een jaarlijks energiegebruik vanaf 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 aardgas(equivalent). Bij het gebruik van stadswarmte ligt de grens op ongeveer 190 GJ.
De energiebesparingsplicht staat in de Omgevingswet beschreven in twee besluiten:
- Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) – dit gaat over de milieubelastende activiteiten op een locatie.
- Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) – dit gaat over de milieubelasting van de gebouwen op een locatie.
Erkende Maatregelen voor energiebesparing
De maatregelen die je geacht wordt uit te voeren zijn bekend als de Erkende Maatregelen voor energiebesparing.
Onder het Bal vallen de maatregelen voor Faciliteiten (F) en Processen (P). De gebouwgebonden maatregelen (G) staan in het Bbl.
Stimular maakte voor EVZ een praktische toelichting op de Erkende Maatregelen specifiek voor zorgorganisaties. De Maatregelen database op de website van Stimular bevat ook alle erkende energiebesparende maatregelen en geeft uitgebreide toelichting.
De erkende maatregelen zijn onder dezelfde codes ook opgenomen in de CO2-reductietool.
De organisatie die de activiteiten uitvoert, bijvoorbeeld het exploiteren van een zorginstelling, is verantwoordelijk voor de energiebesparingsplicht voor die activiteiten.
De eigenaar van het gebouw is verantwoordelijk voor de energiebesparingsplicht voor dat gebouw. Dit kán dezelfde organisatie zijn (eigenaar = uitbater), maar dat hoeft niet (huur en verhuur). Voor één locatie kunnen dus twee of meer organisaties een energiebesparingsplicht hebben.
Heeft een gebouw een energiebesparingsplicht? Dan moet daarover eens in de 4 jaar gerapporteerd worden, bekend als de Informatieplicht. De deadline van de volgende rapportageronde zal in december 2027 zijn.
De Informatieplicht
De Informatieplicht geldt voor alle locaties met een energiebesparingsplicht. De Informatieplicht voor gebouwgebonden maatregelen geldt vanaf 2024 voor de eigenaar van het gebouw. In een situatie van huur is de huurder Informatieplichtig over de maatregelen Faciliteiten (F) en Processen (P).
Dit is een afwijking van de oude situatie in 2023 waar de drijver van de inrichting aangesproken werd op de uitvoering en op de verantwoording van de erkende maatregelen. Let wel, voor de Informatieplicht 2023 was de huurder de aangewezen partij. Indien u toen niet of onvoldoende aan die plicht heeft voldaan bent u daar nog steeds verantwoordelijk voor. Wel kunt u vanaf 2024 van de verhuurder eisen de maatregelen uit te voeren om het gebouw aan de wet te laten voldoen.
Op basis van de technische en economische situatie worden de erkende maatregelen elke 4 jaar opnieuw vastgesteld. Zo zijn er in 2023 maatregelen van de lijst verdwenen (LED verlichting in liften en stand-by schakeling van liften) maar ook toegevoegd (hybride warmtepomp bij gebouw van na 1992). De verwachting is dat er in 2027 een nieuwe update van de lijst is doorgevoerd, waarover dan vóór 1 december 2027 gerapporteerd moet worden. Voor de nieuwe erkende maatregelenlijst (EML) zal naar verwachting een terugverdientijd van 7 jaar worden aangehouden.
Overzicht verplichtingen
Welke verplichting in welke situatie – voor care, cure, eerstelijns
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de verschillende verplichtingen voor eerstelijns, care en cure zorgorganisaties. Er staat in in welke situaties welke afspraken en verplichtingen van toepassing zijn.
Je kunt de CO2-routekaart gebruiken als onderbouwing bij een aantal van deze verplichting.
Stappenplan energiebesparingsplichten RVO
RVO heeft een stappenplan gemaakt met overzichtelijk uitleg van de rapportageplichten energiebesparing en hun onderlinge samenhang. Bij elk onderdeel zijn er links naar meer informatie, zoals checklists of veelgestelde vragen.
