Wat is een CO2-routekaart?
Wat is een CO2-routekaart?
Lees hier wat een CO2-routekaart is en uit welke onderdelen deze bestaat. Ook krijg je uitleg over wie betrokken is bij het opstellen van een CO2-routekaart en hoe het zich verhoudt met de onderhouds- en huisvestingsplannen.
Wat is een CO2-routekaart?
Een CO2-routekaart of portefeuilleroutekaart (kort: routekaart) laat zien op welke manier een organisatie wil werken aan de klimaatdoelen. De routekaart geeft per gebouw op basis van (toekomstig) gebruiksoppervlak en energieverbruik met geplande energiemaatregelen inzicht in de verwachte besparingen (op energie, CO2 en kosten) en de daarvoor benodigde investeringen. In een routekaart worden alle gebouwen van een zorgorganisatie meegenomen, zowel eigendom als huur. De bestuurder stelt de routekaart vast, als verbindende schakel tussen strategie, financiën en uitvoering. Onderdeel van de vaststelling is dat er voor vier jaar financiële ruimte en capaciteit is geregeld om de ingeplande maatregelen uit te voeren.
Een complete routekaart bestaat dus uit:
- Een ingevulde CO2-reductietool of vergelijkbare tool waarin de ontwikkeling van de oppervlakte (m2 GO) en het energieverbruik (kWh, m3 aardgas, eventueel warmte (GJ)) wordt weergegeven met een doorrekening van de maatregelen voor energiebesparing, duurzame energie en CO2-reductie voor de gehele vastgoedportefeuille.
- Een bestuursoplegger; een document waarin de bestuurlijke ondersteuning voor de plannen wordt vastgelegd inclusief financiële commitment.
Wat is een CO2-routekaart?
Een CO2-routekaart (kort: routekaart) laat zien op welke manier een organisatie wil werken aan de klimaatdoelen. De routekaart geeft per gebouw op basis van (toekomstig) gebruiksoppervlak en energieverbruik met geplande energiemaatregelen inzicht in de verwachte besparingen (op energie, CO2 en kosten) en de daarvoor benodigde investeringen. In een routekaart worden alle gebouwen van een zorgorganisatie meegenomen, zowel eigendom als huur. De bestuurder stelt de routekaart vast, als verbindende schakel tussen strategie, financiën en uitvoering. Onderdeel van de vaststelling is dat er voor vijf jaar financiële ruimte is geregeld om de ingeplande maatregelen uit te voeren.
Een routekaart bestaat dus uit:
- Een ingevulde CO2-reductietool of vergelijkbare tool waarin de ontwikkeling van de oppervlakte (m2 GO) en het energieverbruik (kWh, m3 aardgas, eventueel warmte (GJ)) wordt weergegeven met een doorrekening van de maatregelen voor energiebesparing, duurzame energie en CO2-reductie voor de gehele vastgoedportefeuille.
- Een bestuursoplegger; een document waarin de bestuurlijke ondersteuning voor de plannen wordt vastgelegd inclusief financiële commitment.
Onderaan deze pagina lees je meer over de specifieke inhoud van een CO2-routekaart.
Welke care-organisaties moeten een routekaart opstellen?
Stel de routekaart in ieder geval op als je zorgorganisatie een EED-auditplicht heeft of lid is van een van de brancheorganisaties in de langdurige zorg (ActiZ, de Nederlandse ggz of VGN).
Ook als je zorgorganisatie niet EED-auditplichtig is, maar wel het vastgoed strategisch wil verduurzamen (en wie wil dit nou niet?), kan het zinvol zijn een routekaart te maken. Het geeft je organisatie meer inzicht in het toekomstige onderhoud en beheer i.r.t. verduurzamen.
Het maakt niet uit of het vastgoed eigendom is of gehuurd. Ook voor gehuurd vastgoed ligt de bal bij de zorgorganisaties om routekaarten te maken, natuurlijk mét hun verhuurder.
Ziekenhuis, lees hier verder over routekaarten in de cure.
Eerstelijns? Kijk hier welke hulpmiddelen voor verduurzamen er voor eerstelijns beschikbaar zijn.
Wie maakt de routekaart?
Het maken van de routekaart kan het best worden gedaan door de vastgoedafdeling. Het vaststellen gebeurt door het bestuur. Andere betrokkenen zijn bijvoorbeeld de energiecoördinator, facilitair manager, duurzaamheids- of MVO-coördinator en controller.
In de praktijk blijkt dat het goed werkt als de vastgoedafdeling een start maakt met de CO2-reductietool (of andere tool) en de gegevens invult die bekend zijn. Vervolgens worden de anderen er bij betrokken om hun kennis en kunde in te brengen en de CO2-tool verder in te vullen.
Voor huurpanden stel je de routekaart samen met je verhuurder op. M.i.v. 2023 is de verhuurder verantwoordelijk voor de gebouwgebonden energiemaatregelen. Dat maakt het zeer waarschijnlijk makkelijker hierover het overleg aan te gaan.
Betrek het bestuur tijdig bij het proces, zodat er aansluiting is met strategie en financiën. Met het invullen van de bestuursoplegger stellen zij tot slot de routekaart vast.
Er kan een extern bureau ingehuurd worden om de routekaart (mede) op te stellen. Lees tips bij Ondersteuning.
Wat doe ik na het opstellen van de routekaart?
- Stuur de routekaart op naar EVZ.
Op basis van de ingezonden routekaarten wordt de voortgang van de zorgsector op de klimaatdoelen gemeten. Hierover wordt gerapporteerd via de brancheorganisaties. De resultaten worden ook gebruikt om landelijk de financieringsbehoefte voor de energietransitie te bespreken. Stuur je routekaart in via dit formulier. Doe het svp vóór 1 januari 2024, zodat we een nieuwe sectorrapportage kunnen maken. - Neem het op in je (d)MJOP.
Wanneer de routekaart is opgesteld en vastgesteld door het bestuur, moet er worden gezorgd dat de maatregelen daadwerkelijk worden uitgevoerd door ze op te nemen in de MeerJarenOnderhoudsPlannen (MJOPs). - Vul aan en stel bij waar nodig.
De routekaart wellicht nog worden aangevuld omdat niet alle informatie bij het opstellen beschikbaar was. Één keer in de vier jaar moet de routekaart in ieder geval worden herzien en waar nodig bijgesteld op basis van nieuwe inzichten en ontwikkelingen.
Wat is de relatie met onderhouds- en huisvestingsplannen?
De CO2-of portefeuilleroutekaart is een aanvulling op het strategisch huisvestingsplan (SHP of LTHP) en meerjarenonderhoudsplan (MJOP).- Het SHP heeft grote impact op je routekaart. Denk aan plannen voor sloop-nieuwbouw, grootschalige renovaties of uitbreiden en afstoten van vastgoed. Omgekeerd helpt de routekaart bij het actualiseren van het SHP doordat het beter inzicht geeft in de energetische kwaliteit en nodige investeringen in het bestaande vastgoed.
- In de routekaart bouw je voort op de natuurlijke momenten uit het MJOP. De uitvoering van maatregelen uit de CO2-routekaart borg je (na bestuurlijke goedkeuring) in het MJOP. Lees verder in de veelgestelde vraag: Hoe borg ik energiemaatregelen in een MJOP?
