Uit onderzoek door TNO voor het Expertisecentrum Verduurzaming Zorg (EVZ) komt duidelijk naar voren dat circulair bouwen op verschillende manieren een positieve invloed heeft op het zorgvastgoed. Aan de hand van een case study wordt inzichtelijk gemaakt dat er op dit moment al 17% reductie van de MPG-waarde (Milieu Prestatie Gebouwen) gerealiseerd kan worden. Voor het totaal van energie- en materiaalgebonden CO2-uitstoot leidt dit tot 8% CO2-reductie. Dit laat zien dat circulair bouwen een relevante bijdrage kan leveren in het verduurzamingsvraagstuk van het zorgvastgoed. Het rapport geeft meerdere waardevolle aanbevelingen voor de toepassing van circulaire principes en strategieën in alle fasen van het bouwproces.
Circulair bouwen zorgt voor reductie in CO²-uitstoot, financiële meerwaarde en regelconforme bouwmethoden
Circulair bouwen heeft op verschillende manieren positieve invloed op het zorgvastgoed. Door toepassing van circulaire strategieën wordt al in de bouwfase CO2-uitstoot gereduceerd, wat veel eerder is dan bij energie-efficiënte gebouwen. Daarnaast ligt verdere winst van circulair bouwen met name op financieel en organisatorisch niveau. Door efficiënt gebruik van lokale, hernieuwbare en secundaire materialen wordt versterkt ingezet op zelfvoorziening en kan de invloed van globale kostenstijgingen of grondstoffen schaarste worden beperkt. Met nieuwe circulaire ontwerpstrategieën kan worden geanticipeerd op toenemende aanscherping van eisen en regelgeving op het gebied van materiaaltoepassingen.
Basisprincipes en ontwerpstrategieën
In het onderzoek worden drie basisprincipes gedefinieerd om toe te passen voor de ontwikkeling en het ontwerp van zorggebouwen. Tevens zijn zijn zes ontwerpstrategieën gedefinieerd, gebaseerd op waardebehoud op verschillende manieren (reductie, hergebruik of recycling) en momenten (productie, onderhoud, sloop) binnen het bouwproces. Deze zijn vergeleken voor toepassing bij de verschillende sectoren binnen de zorg.
Potentie voor circulair bouwen ligt vooral in de langdurige zorg
De grootste potentie voor circulair bouwen in de zorgsector ligt op dit moment volgens de onderzoekers in de langdurige zorg. De vraag voor langdurige zorg neemt toe waardoor de aankomende nieuwbouwopgave relatief groot is. Naar verwachting ligt deze opgave een stuk hoger dan die van renovatie vanwege de relatief snellere veroudering van de gebouwen. De gebouwen zijn minder complex en divers in functies dan in de curatieve zorg waardoor innovatieve bouwmethoden eenvoudiger ingevoerd kunnen worden. Ook kan er gebruik worden gemaakt van de reeds opgedane ervaringen bij de woningbouw.
Onderzoeksvraag gericht op voordelen circulair bouwen
Uitgangspunt bij het onderzoek was de vraag: “Welke voordelen biedt circulair bouwen in de verduurzaming van het zorgvastgoed?”. Het onderzoek in uitgevoerd door TNO binnen het EVZ-programma, op initiatief van de werkgroep Green Deal Duurzame Zorg.
Het volledige rapport en de managementsamenvatting zijn te vinden in de EVZ Kennisbank: Rapport Circulair bouwen in de zorg.