CO2-routekaart borgen in beleid
CO2-routekaart borgen in beleid
Het bestuur is de verbindende schakel tussen strategie, financiering en uitvoering. Zonder vaststelling door bestuur blijft je routekaart een concept. Bij het opstellen van een portefeuilleroutekaart en een duurzaamheidsstrategie voor het vastgoed van de organisatie is het belangrijk om het bestuur tijdig te betrekken.
1. Betrokkenheid: ga in gesprek, informeer
Waarom
Door het bestuur van je zorgorganisatie tijdig te informeren betrek je ze bij de opstart en ontwikkeling van de routekaart. Hiermee vergroot je de betrokkenheid en het draagvlak dat je nodig hebt voor financiering, uitvoering en inbedding in de strategie.
Als het goed is, weet het bestuur dat ze aan de slag moet met verduurzaming van het vastgoed om de klimaatdoelen te halen (als onderdeel van de Green Deal Zorg). Ze weten misschien nog niet hoe die aanpak er uit ziet. Neem ze daarom mee in de afgesproken portefeuilleroutekaart-aanpak.
Draagvlak: Strategisch, Financieel, Uitvoering
Voordat de energiebesparende maatregelen kunnen worden overgenomen in een MJOP moet er gesproken zijn over de technische, praktische en financiële uitvoerbaarheid. Besteed ook aandacht aan de personele uitvoerbaarheid: krijgen de medewerkers voldoende tijd voor het implementeren van de maatregelen? (zie ook organisatorische context hieronder)
Bestuurlijke commitment betekent ook helpen bij het vrijmaken van resources (financiering, personeel) voor implementatie.
Organisatorische context
De routekaart voor verduurzaming van het vastgoed staat natuurlijk niet op zichzelf. Door aan te geven waar de raakvlakken zitten met ander beleid begrijpen bestuurders het belang beter. Dit helpt om draagvlak te creëren. De routekaart heeft betrekking op deze beleidsonderdelen:- Vastgoed
- Huisvesting
- Financiering
- Inkoopbeleid van verzekeraars
- Personeelsbeleid
- Duurzaamheidsbeleid in bredere zin, zoals healing environment en MVO
- Facility management
- Juridisch (wettelijke verplichtingen)
- Stakeholdermanagement
2. Tips voor gesprekken over de routekaart en verduurzaming vastgoed
Informatie is de basis
Er is veel informatie over verduurzaming; iedereen haalt er wat anders uit. Door te zorgen voor een gelijke informatie-basis heb je een goede basis voor gesprekken.
Tip: begin met een presentatie over het wat en waarom van de aanpak met de routekaarten. Op deze site vind je informatie die je hiervoor kunt gebruiken:
- Wat is de routekaarten aanpak
- De reden en het belang van de aanpak:
Tijdig in gesprek – wanneer?
Probeer er zo snel mogelijk aan te beginnen als je er nog niet aan begonnen bent.
Sinds 1 januari 2023 vragen verzekeraars ook om een routekaart met bestuursoplegger.
Ga vervolggesprekken over vernieuwde routekaarten aan op natuurlijke momenten.
Natuurlijke momenten
- Vóórdat de begroting van het opvolgende jaar afgerond wordt. Dan kun je maatregelen die nog niet in het MJOP staan voor het opvolgende jaar meenemen.
- Neem voor huurpanden ruim voor het einde van de contractdatum de tijd om gesprekken te voeren met verhuurders en bestuurders over duurzaamheid.
- Krijg je een audit voor een milieukeurmerk, zoals de Milieuthermometer Zorg? Dat kan ook een geschikt moment zijn om het gesprek met de bestuurder samen met een onafhankelijke auditor te voeren.
- In 2023/2024 is een nieuwe ronde van de EED rapportageplicht. Ook deze EED kan een goede aanleiding zijn om (opnieuw) een gesprek te voeren over de routekaart.
3. Stel een business case op
Voor het verkrijgen van bestuurlijk draagvlak is een goede business case belangrijk. Zo zet je de strategische plannen voor verduurzaming van het vastgoed in een grotere en oplossingsgerichte context. Niet alleen ‘Wat kost het” maar ook “Wat levert het de organisatie op”.
Léon de Heg, manager Bedrijfsvoering Vastgoed van ’s Heeren Loo, deelde afgelopen Roadshow zijn expertise en gaf advies over het opstellen van een business case. Bekijk de presentatie.
4. Leg bestuurlijk akkoord op de uitvoering vast met de bestuursoplegger
In het bestuurlijk akkoord staat de visie en het beleid van de organisatie voor het verduurzamen van de gebouwen. Hoe de organisatie werkt aan verduurzaming van het vastgoed, de maatregelen uit de routekaart oppakt en in de MJOP’s verwerkt, en hoe het bij nieuwbouw aandacht geeft aan duurzaam bouwen.
Onderdeel van de vaststelling is dat voor vijf jaar financiële ruimte is geregeld en met het bestuur is vastgelegd om de ingeplande maatregelen uit te voeren.
Bestuursoplegger bij CO2-reductietool
De bestuursoplegger is een hulpmiddel dat is ontwikkeld vanuit EVZ voor zorgorganisaties die werken met de CO2-reductietool. Het document is gemaakt om het bestuurlijke commitment voor de routekaart vast te leggen. Hier vind je de oplegger voor het bestuur met toelichting voor gebruik.
NB: Het is niet verplicht om deze oplegger van EVZ te gebruiken; het is een hulpmiddel. Heb je een eigen document waarin het bestuurlijk commitment is vastgelegd? Gebruik deze checklist om te checken of deze alle benodigde aspecten bevat voor de routekaart.
5. Van eenmalig naar structureel commitment
Je hebt de routekaart opgesteld en je hebt het bestuurlijk commitment vastgelegd. Top! Nu is het zaak ervoor te zorgen dat het onderdeel wordt van het beleid van je organisatie. Zo voorkom je dat het een eenmalig exercitie wordt zonder structurele effecten.
Ook hierbij is het belangrijk om de samenhang met andere beleidsonderdelen te weten (zie Organisatorische context).
Blijf ook in gesprek: houd ze op de hoogte van ontwikkelingen, updates en de uitvoering. Laat de resultaten zien in de vorm van energiebesparingen en vermindering van CO2-uitstoot. Vier die successen.
Hoe houd je het op de agenda?
Plan bij iedere update van de routekaart een overleg met het bestuur. Ook als er inhoudelijk weinig verandert is het goed om zo het bestuur betrokken te houden.
Benut daarnaast ook andere terugkoppelingsmomenten:
- Intern gedreven: jaarverslag, bespreking van huisvestingsplannen.
- Extern gedreven: audit milieukeurmerk, EED, Informatieplicht, CSRD.
Heeft jouw organisatie ambities om meer aan te pakken dan alleen energie besparen en verduurzamen van de panden? Zoals het werken aan een circulaire bedrijfsvoering, gezonde voeding of personeel op de fiets? Kijk dan eens bij de Milieuthermometer Zorg. De Milieuthermometer Zorg is een zorgspecifiek en handzaam instrument om de milieuprestatie en milieuzorg te verbeteren. De meeste maatregelen kunnen opgepakt worden binnen de bestaande taken. Door op het juiste moment rekening te houden met duurzaamheid gaat het in één keer goed en bespaar je tijd en kosten. Meer dan 350 zorgorganisaties gingen je voor en zijn gecertificeerd op brons, zilver of goud.
De Milieuthermometer is ontwikkeld door Milieuplatform Zorgsector
in samenwerking met Stichting Milieukeur.
